TOPAL Stepan
Stepan Mihayloviç Topal (1938-2018) – Gagauz Respublikası Prezidenti.
Erleşmä: Komrat kasabası.
Stepan Mihayloviç Topal duudu yanvarın 8-indä 1938 yılda Komratta çiftçi aylesindä, o en küçüktü, edinci, uşaktı. Onun bobası Mihail Födoroviç – Tuna aşırısından göçmennerin ardıçı.
1946 yılda, bakmayarak zorluklara, 8 yaşında Stepan Topal gitti birinci klasa. Dördüncü klasta onu kablettilär pioner, edinci klasta sa o girdi TLKGB-nä (ВЛКСМ).
1956 yılda Stepan Topal başardı 10 yıllık şkolayı. Ancak üüsek şkolada ileri dooru üürenmää deyni o “Комсомольская путёвка” görä girdi bir yıllık kurslara Kişinöv alış-veriş tehnikumuna. Nedän sora döndü Komrada, neredä zanaatına görä girdi işä.
1963 yılda Stepan Topal çaarılȇr askerlää Sovet Birlii Silählı kuvetlerinä, neredä askercilik etti üç yıl Kamışın kasabasında Volga kenarında. Askerciliktän sora barabar karısınnan hem küçük oolunnan döner Vatanına – Komrada. Bu andan prezidentin eceli sıkı baalanȇr gagauz halkının hem ana kasabanın ecelinnän.
Komrada döndüktän sora Stepan Mihayloviç oldu Ţivil korunması dolay bakannın başı. Sora o olȇr Komrat dolay bakannık komitetindä dolay yol bölümün başı, taa sora YSB, sora da Respublika yollar birlii YSB-11 başı. Bu andan gelecektä Gagauz Respublikası Prezidenti olana kadar onun may hepsi zaameti baalıydı yol işinnän, maşinalarlan, tehnikalaylan hem insannarlan işlärdi.
Avgustun 16-sında 1989 yılda Stepan Topal Erli greva komitetin başı oldu, 13 gündän sora da Respublika greva komitetin azası olȇr. O zamankı Moldova öndercilerin istämemesi işitmää gagauz halkının zorlukları için, getirdi ona, ani noyabrinin 12-sindä 1989 yılda geçti Gagauz halkının temsilcilerin özel toplantısı, neredä bildirildi Moldova Sovet Soţialist Respublikasında Gagauz Avtonom Sovet Soţialist Respublikasını. Hep bu toplantıda kuruldu respublika kurulmasına yardım etmäk Geçici Komitet, angısının başı oldu Stepan Topal.
Fevralın 25-indä 1990 yılda Moldova Sovet Soţialist Respublikasında geçti seçimnär Moldova Sovet Soţialist Respublikası Üüsek Nasaatına hem erli kuvetlär organnarına. Seçimnerin sonuçlarına görä Stepan Topal seçildi deputat Moldova Sovet Soţialist Respublikası Üüsek Nasaatına hem dä barabar Dolay Nasaatı deputatı, angısının başı hep o oldu.
Oktäbrinin 22-sindä 1990 yılda Stepan Topal oldu baş sözleşçilerin arasında, ani buluşardılar Bolgrad desant diviziya öndercilerin. Sözleşmelerin sonuçlarına görä askerlär kararladılar desteklemää gagauzları da birkaç gündän sora geldilär Gagauz Respublikasına, etkileyip moldovan volontörlarını hem kuvetleri durmaa. Bununnan oktäbrinin 24-ndä 1990 yılda Kişinöv kuvetlerin tarafından oluşan blokada durumunda (100 000 volontörun gelmesi üülen tarafına), saklılıkta, Gagauz Respublikasında geçti seçimnär GR Üüsek nasaatına, angısının başı oldu Stepan Topal.
Avgustun 23-ündä 1991 yılda erken sabaalen GR Üüsek nasaatın başı Stepan Topal hem onun yardımcısı Mihail Kendigelän tutuklandılar kuvetlärlän Kişinövdan, da onnarı yolladılar Moldova baş kasabanın kapannarına. Orada gelecektä Gagauz Respublikası Prezidenti geçirdi 39 gün hem gecä – 40-ıncı gündä onu kolverdilär, ama şartlarlan. Onnarı o, dönüp kendi işinä, hemen bozdu.
Dekabrinin 1-indä 1991 yılda Stepan Mihayloviç Topal seçildi Gagauz Respublikası Prezidenti da bu görevdä işledi 1995 yılın yazına kadar. Ama 1995 yılından sora da kendi halkının hem Gagauziyanın hayırı için o aktiv pay alardı cümnä işlerindä, son günnerädän kalarak savaşçı hem halkının gerçek oolu.
Yazılı yaratmalar:
Avtor: TOPAL Stepan